51 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1939 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
Sformowana przez 5 Batalion Pancerny |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
kpt. Kazimierz Poletyłło |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
51 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych – pancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.
Kompania nie występowała w pokojowej organizacji wojska. Została sformowana w alarmie 24 sierpnia 1939 roku w Krakowie w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym[1] z przeznaczeniem dla 21 Dywizji Piechoty Górskiej[2]. Jednostką mobilizującą był 5 batalion pancerny[3].
Na wyposażeniu posiadała 13 czołgów rozpoznawczych TK-3 uzbrojonych w 7,92 mm ckm[4].
Obsada personalna
[edytuj | edytuj kod]Obsada w dniu 1 września 1939 roku[5][6]}
- dowódca kompanii – kpt. Kazimierz Poletyłło
- dowódca 1 plutonu – ppor. rez. Stefan Kossak (ranny 10 IX 1939)
- dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Julian Foltyn
- dowódca plutonu techniczno-gospodarczego – por. Jerzy Smoleński
Skład kompanii
[edytuj | edytuj kod]
Poczet dowódcy
- gońcy motocyklowi
- drużyna łączności
- patrole:
- radiotelegraficzny
- łączności z lotnictwem
- sekcja pionierów
Razem w dowództwie
- 1 oficer, 7 podoficerów, 21 szeregowców;
- 1 czołg, 1 samochód osobowo-terenowy, 2 samochody z radiostacjami N.2, furgonetka, 4 motocykle.
2 x pluton czołgów
- 1 oficer, 7 podoficerów, 7 szeregowców
- 6 czołgów, 1 motocykl, przyczepa towarzysząca
pluton techniczno-gospodarczy
- drużyna techniczna
- drużyna gospodarcza
- załogi zapasowe
- tabor
Razem w plutonie
- 1 oficer, 13 podoficerów, 18 szeregowców
- 5 samochodów ciężarowych, samochód-warsztat, cysterna, 1 motocykl, transporter czołgów, 2 przyczepy na paliwo, kuchnia polowa
Działania bojowe
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy pluton 1 września został skierowany w okolice Wodzisławia Śląskiego dla wzmocnienia tamtejszego oddziału wydzielonego z 6. Dywizji Piechoty. Pluton nie dojechał tam ponieważ mosty na Wiśle były już wysadzone w powietrze przez saperów. Do Pawłowic dojechał tylko patrol dwóch tankietek. Podczas przekraczania głębokiego rowu wypełnionego wodą jedna z tankietek wywróciła się i jej załoga utonęła, zanim można było zorganizować pomoc. W tym czasie drugi pluton osłaniał planowe zniszczenia saperów. Podczas patrolowania rejonu Strumienia natknął się na niemieckie czołgi z 31 pułku pancernego z 5 Dywizji Pancernej. Po krótkiej walce jeden PzKpfw I został unieruchomiony trafieniem w gąsienice. Po starciu pluton wycofał się bocznymi drogami. 2 września po walkach kompania zebrała się w Bulowicach celem postoju. Po południu otrzymała rozkaz rozpoznania w kierunku Tychów i nawiązania łączności z oddziałami rozbitej 6 Dywizji Piechoty. Około godziny 18, osiem tankietek kompanii dojechało do Oświęcimia, gdzie zabezpieczało podejścia do mostu na Sole. Gdy dowódca kompanii dostał wiadomość, że rzekę w bród koło miasta Bielany przeszło kilkanaście niemieckich czołgów, wycofał ją do Grójca, a potem do Wadowic, do sztabu GO Bielsko. Dowódca kompanii popełnił błąd, nie sprawdzając wiadomości przez co wprowadził w błąd sztab Grupy Operacyjnej. W nocy 3 września kompania przejechała do Skawiny i zatrzymała się na postój w lasach.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 1 - czołg dowódcy kompanii; 2 - czołg dowódcy 1 plutonu; 3 - czołg dowódcy 2 plutonu; 4 - czołg dowódcy 3 plutonu; 5 - czołgi z 1 plutonu; 6 - czołgi z 2 plutonu; 7 - czołgi z 3 plutonu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Żebrowski 1971 ↓, s. 273 i 317.
- ↑ Gaj 2014 ↓, s. 217.
- ↑ Żebrowski 1971 ↓, s. 309.
- ↑ Gaj 2014 ↓, s. 219.
- ↑ Szubański 2011 ↓, s. 300.
- ↑ Żebrowski 1971 ↓, s. 317.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 roku - organizacja wojenna i pokojowa jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
- Adam Jońca: Wrzesień 1939: pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
- Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
- Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles : 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks"; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
- Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 - 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.